Η Φινλανδία είναι παγκοσμίως γνωστή για τους μαέστρους της, όπως ο κορυφαίος Εσα-Πέκα Σάλονεν. Είναι, επίσης, γνωστή για τη βότκα της, το καλό χόκεϊ, αλλά και για επιχειρήσεις-κολοσσούς οι οποίες βρέθηκαν στην αιχμή του δόρατος των νέων τεχνολογιών.
Όλα είναι καταπληκτικά και όλα έχουν το δικό τους φανατικό κοινό. Κανένα, όμως, από αυτά τα μεγάλα ονόματα δεν είναι ο λόγος που η Φιλανδία έλκει κάθε χρόνο περί τις 50 ξένες αντιπροσωπείες. Από το 2000, η μικρή αυτή χώρα των 5,4 εκατομμυρίων κατοίκων είναι η «πρώτη της τάξης» στη Δύση στον τομέα της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, βάσει του προγράμματος διεθνούς αξιολόγησης του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), γνωστού και ως PISA. Το πρόγραμμα PISA αξιολογεί το επίπεδο των γνώσεων 15χρονων μαθητών στα μαθηματικά, στις φυσικές επιστήμες και στην κατανόηση κειμένου και, σύμφωνα με τα τελευταία αποτελέσματα (το 2012), η Φινλανδία έρχεται τρίτη, μετά τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία.
Η περίπτωση της Ελλάδας, η οποία πριν από δύο χρόνια βρισκόταν κάτω από τη βάση (του ΟΟΣΑ), δεν περιλαμβάνεται σίγουρα στα παράδοξα της αξιολόγησης-ουκ ολίγα τα στραβά και παράλογα του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος που θα μπορούσαν να ερμηνεύσουν τις κακές επιδόσεις των Ελλήνων μαθητών. Η χρυσή μετριότητα, όμως, άλλων ευημερουσών χωρών, όπως η 21η θέση των Ηνωμένων Πολιτειών, δημιουργεί ερωτηματικά. Ποιο είναι τέλος πάντων το μυστικό που κρύβεται πίσω από τους αριστούχους Φινλανδούς μαθητές; Είναι όντως οι ανορθόδοξες μέθοδοι και η επιμονή στην ευημερία των παιδιών, τα οποία τρομάζουν τους «εκπαιδευτικούς προσκυνητές», όπως ορίζουν οι Φιλανδοί τους επισκέπτες που ενδιαφέρονται για το εκπαιδευτικό τους σύστημα;
Για αρκετούς, η εκπαίδευση στη Φινλανδία είναι ουτοπική: Μία ονειρική χώρα όπου η διδασκαλία-όποιας εκπαίδευσης-είναι η πολύφερνη νύφη του επαγγελματικού προσανατολισμού, οι Αρχές εμπιστεύονται τυφλά τα σχολεία και όλα ανεξαιρέτως τα πολιτικά κόμματα ομονοούν στην κατεύθυνση των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων.
Άλλοι απλώς μένουν με το στόμα ανοιχτό και μόνο που ακούν ότι το φιλανδικό μοντέλο καταργεί όλους τους κανόνες που θεωρούν δεδομένους: Τα παιδιά στη Φινλανδία δεν περνούν το κατώφλι του σχολείου, εάν δεν έχουν συμπληρώσει τα επτά, έχουν πολύ λιγότερη δουλειά για το σπίτι απ’ ό,τι οι συνομήλικοί τους σε άλλες χώρες του κόσμου και καθ’ όλη τη διάρκεια του εκπαιδευτικού ταξιδιού τους υποβάλλονται μόνο μία φορά στο μαρτύριο των επίσημων εξετάσεων, στην τελευταία τάξη του σχολείου. Ελλείψει ανταγωνισμού, ο διαχωρισμός ανάμεσα σε δυνατούς και αδυνάμους είναι σχεδόν ανύπαρκτη.
Το πιο εντυπωσιακό όλων, όμως-ίσως και το πιο ελπιδοφόρο-είναι ότι η Φινλανδία έχτισε το σούπερ αποτελεσματικό και δίκαιο εκπαιδευτικό της σύστημα μέσα σε λίγες δεκαετίες από το μηδέν. Και αν μπορούμε πράγματι να μιλήσουμε για φιλανδικό παράδοξο, αυτό είναι ότι, εστιάζοντας στην ολοκληρωμένη εικόνα για όλους η Φιλανδία κατάφερε να προωθήσει την ατομική ικανότητα κάθε παιδιού ξεχωριστά.
Κάντε κλικ για μεγέθυνση:
Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ
